System kaucyjny w Polsce – co to oznacza dla przedsiębiorców i konsumentów?

System kaucyjny w Polsce zacznie obowiązywać 1 października 2025 roku. To nie tylko długo wyczekiwana ekologiczna zmiana, ale także istotna rewolucja w sposobie funkcjonowania wielu firm. Z punktu widzenia konsumenta wszystko wydaje się proste: płacisz kaucję przy zakupie napoju, a potem odzyskujesz ją, oddając opakowanie.

Ale co dzieje się po drugiej stronie sklepowej lady? Dla przedsiębiorców nowy system kaucyjny to znacznie więcej niż tylko dodatkowa etykieta na butelce. Sprawdź, jak przygotować się na nadchodzące zmiany.

Czym jest system kaucyjny?

System kaucyjny to proekologiczne rozwiązanie, które ma na celu zmniejszenie ilości odpadów trafiających na wysypiska i zwiększenie efektywności recyklingu. Jego głównym celem jest zachęcenie konsumentów do aktywnego uczestnictwa w procesie odzyskiwania opakowań, poprzez zwrot pustych butelek i puszek w zamian za odzyskanie wpłaconej kaucji. Jednak system kaucyjny to nie tylko korzyści dla środowiska – to także nowa odpowiedzialność dla producentów, importerów i sprzedawców.

Jakie opakowania zostaną objęte systemem?

System kaucyjny obejmie:

– plastikowe butelki do 3 litrów – kaucja wyniesie 50 groszy,

– metalowe puszki do 1 litra. – kaucja wyniesie 50 groszy,

– szklane butelki wielokrotnego użytku do 1,5 litra, – kaucja wyniesie 1 zł.

Klient zapłaci więcej przy kasie, ale czy zawsze odzyska tę kwotę? To już zależy – przede wszystkim od tego, jak łatwo będzie znaleźć punkt zwrotu i czy konsumenci rzeczywiście będą chcieli z niego skorzystać

Kogo dotyczą nowe obowiązki związane z systemem kaucyjnym w Polsce?

Czy Twój sklep ma więcej niż 200 m²? A może wprowadzasz do obrotu napoje w puszkach lub plastikowych butelkach? W takim przypadku nie ma wątpliwości – znajdziesz się w gronie podmiotów zobowiązanych do wdrożenia systemu kaucyjnego.

Nowe przepisy obejmą:

• – producentów i importerów napojów,

• – hurtownie i dystrybutorów,

• – sprzedawców detalicznych – szczególnie tych większych.

Sklepy o powierzchni poniżej 200 m² będą pobierać kaucję, ale przystąpienie do systemu odbioru opakowań będzie w ich przypadku dobrowolne.

BDO a system kaucyjny – kluczowe obowiązki przedsiębiorców

Wprowadzenie na rynek produktów w opakowaniach kaucyjnych wiąże się z nowymi zobowiązaniami – także w kwestii BDO. Oto najważniejsze z nich:

– Rejestracja i aktualizacja wpisu w BDO

Każdy przedsiębiorca wprowadzający napoje w opakowaniach objętych systemem kaucyjnym musi posiadać aktualny wpis w BDO, który uwzględnia odpowiednie kody odpadów i zakres działalności.

– Prowadzenie ewidencji odpadów

Firmy są zobowiązane do ewidencjonowania liczby i pojemności opakowań, w których wprowadzają napoje na rynek. Dane muszą być szczegółowe – z podziałem na rodzaje opakowań i ich masę. Od 1 stycznia 2025 roku istnieje nowa lista odpadów zwolnionych z ewidencji.

– Oznakowanie opakowań

Opakowania objęte kaucją muszą być odpowiednio oznakowane, tak aby konsument wiedział, że opakowanie podlega zwrotowi oraz znał warunki jego oddania.

– Składanie sprawozdań w BDO

Do 15 marca każdego roku przedsiębiorcy muszą złożyć sprawozdanie za poprzedni rok działalności. To bardzo ważne – brak terminowości może skutkować karami administracyjnymi.

– Osiąganie poziomów selektywnego zbierania

Przedsiębiorcy mają obowiązek osiągania określonych poziomów zbiórki selektywnej opakowań i odpadów opakowaniowych (77% od 2025 roku oraz 90% od 2029 roku). W przeciwnym razie muszą uiścić opłatę produktową.

O czym warto pamiętać?

Przedsiębiorcy, którzy wprowadzają produkty w opakowaniach o łącznej masie nieprzekraczającej 1 Mg rocznie, mogą zostać zwolnieni z opłaty produktowej w ramach pomocy de minimis.

Uwaga! To nie zwalnia ich z obowiązku ewidencjonowania czy składania sprawozdań.

Kiedy warto zacząć przygotowania do systemu kaucyjnego?

Choć system kaucyjny wchodzi w życie dopiero 1 października 2025 roku, czas na przygotowania mija szybciej, niż się wydaje. Wiele firm może napotkać wyzwania związane z adaptacją do nowych wymagań, dlatego warto zacząć działania już teraz. Wsparcie ekspertów w zakresie BDO, obowiązków ewidencyjnych czy raportowania może okazać się kluczowe. Jeśli masz wątpliwości, jakie zmiany Cię dotyczą i jak najlepiej się do nich przygotować, odwiedź obslugabdo.pl i skorzystaj z naszego doświadczenia.